Endometrioza

Endometrioza jest przewlekłym schorzeniem autoimmunologicznym, atakującym nie tylko narządy rodne, ale również wiele innych narządów i tkanek w całym organizmie. W jej przebiegu dochodzi do sytuacji, gdy komórki błony śluzowej macicy obecne są również poza jej jamą. Są wrażliwe na zmiany hormonalne, które zachodzą w trakcie cyklu miesiączkowego, co z kolei jest przyczyną przewlekłego stanu zapalnego. Prowadzi to do powstawania zrostów wewnątrzotrzewnowych. Szacuje się, że co dziesiąta kobieta w wieku rozrodczym choruje na endometriozę, a średni czas postawienia przez lekarzy właściwej diagnozy wynosi od kilku do kilkudziesięciu lat (i to w dobie dzisiejszych możliwości diagnostycznych). Endometrioza to nie tylko ból fizyczny, psychiczny, niemożność funkcjonowania, trudności z zajściem w ciążę – często wyłącza ona kobietę z normalnego funkcjonowania. Nietrudno się domyślić, że może prowadzić do depresji. Medycyna konwencjonalna nie daje szans na jej wyleczenie, a jest to choroba uleczalna. Laparoskopowe diagnozowanie endometriozy (tzw. laparoskopia zwiadowcza) jest pomysłem kuriozalnym, gdyż powoduje ona spustoszenia w organizmie kobiety, a w konsekwencji większą liczbę zrostów, blizn oraz pogłębienie dolegliwości bólowych pacjentki. Co więcej, ta metoda ma bardzo wysoki wskaźnik nawrotów choroby. Zacznijmy więc od jej zrozumienia.

Objawy

Jednym z najbardziej powszechnych objawów endometriozy jest ból zlokalizowany w miednicy.

Zwykle stanowi on przyczynę zgłoszenia się pacjentki do lekarza. Dolegliwości bólowe pojawiają się głównie podczas menstruacji, ale mogą również towarzyszyć stosunkom płciowym (dyspareunia), oddawaniu moczu bądź stolca (zwłaszcza przed lub w trakcie menstruacji). Występują też bóle krocza (wulwodynia). Ogniska endometriozy zlokalizowane w okolicach pęcherza moczowego lub układu pokarmowego mogą sugerować problemy związane z tymi układami, co często znacznie opóźnia postawienie diagnozy. Zdarza się, że ból promieniuje do odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa, sugerując lekarzom zmiany o charakterze ortopedycznym. Zaburzenia cyklu miesiączkowego, płodności, przewlekłe zmęczenie, huśtawki nastroju, migreny czy mgła mózgowa i problemy z oddychaniem to częste objawy towarzyszące pacjentkom. Co ciekawe, stopień zaawansowania endometriozy nie determinuje odczuwania dolegliwości bólowych przez kobiety.
Już endometrioza 1. stopnia może powodować silny ból. Skoro już wiemy, że stopień oraz rodzaj endometriozy nie wpływają na odczuwanie bólu, to skąd ten ból pochodzi i co nam chce przekazać? „Leczenie” poprzez hamowanie jej objawów, czyli sięganie po leki przeciwbólowe, antykoncepcyjne czy „farmakologiczna menopauza” raczej nie poprawią stanu zdrowia, a tylko uderzą w piętę achillesową choroby, jaką jest wątroba, a także w centrum naszej odporności – jelita i ich mikrobiom.

Możliwości terapii

Endometrioza może skutkować zrostami w jamie brzusznej i jamie miednicy, które następnie mogą powodować zmianę pozycji i zmieniać ruchomość narządów, wpływać na dynamikę płynów, tj. zastój żylny czy żylaki. Żylaki miednicy najczęściej dotyczą hemoroidów, ale zastój miednicy wpływa na wszystkie narządy. Wewnętrzne żylaki miednicy nie są widoczne, ale są rozpoznawalną przyczyną bólu miednicy. Zrosty są żywą tkanką, często unerwioną, unaczynioną, zatem same z siebie mogą dawać objawy, pomijając ograniczenia, które powodują w innych strukturach, i zaburzając prawidłową ruchomość oraz drenaż narządów.

Terapia oddechem / ćwiczenia oddechowe

Możemy wspierać ogólny powrót żylny i zapobiegać zastojom całej miednicy i jamy brzusznej, obrzmieniu, ciężkości, poprawiając drenaż wszystkich przepon ciała. Działania nastawione są głównie na przeponę piersiową i mechanikę dna miednicy, mechanikę pompy piersiowej, ogólną mechanikę brzucha i integralność jamy otrzewnowej. Nauka prawidłowych systemów oddechowych jest kluczowa, aby pacjentka mogła samodzielnie w domu wspomagać proces leczenia.

Terapia manualna / wisceralna (z elementami odruchów trzewnych)

Jest to sekwencja ucisków stref projekcji narządów wewnętrznych, jak i samych narządów. Polega na zlokalizowaniu napięć w jamie brzusznej i rozpoznaniu problemów narządów. Narządy wewnętrzne posiadają liczne połączenia anatomiczne i funkcjonalne z układami w naszym organizmie, dlatego oddziałują na inne, czasami odległe obszary w naszym ciele, np. na biodro, kręgosłup, bark… Ważną rolę odgrywa układ nerwowy autonomiczny, który unerwia nasze narządy wewnętrzne i powoduje reakcje niezależne od naszej woli, np. nie myślimy o tym, jak strawić jajecznicę albo że serce musi teraz bić. Nasze trzewia są połączone z mózgiem poprzez nerw błędny, dlatego są silnie wrażliwe na odczuwane przez nas emocje, w szczególności stres. Zaburzenia psychosomatyczne powodują powstawanie napięć w obrębie narządów, dlatego często używamy sformułowań typu: zalewa mnie żółć, mam motyle w brzuchu, ściska mnie w żołądku, mam gulę w gardle itp. Jeśli dane emocje trwają zbyt długo, to prowadzą do coraz większych napięć (adhezji) w naszej jamie brzusznej, zaburzając pracę układów. Manualna terapia brzucha skutecznie odwraca przebieg mechanizmów odpowiedzialnych za proces chorobowy: niedotlenienie, niedokrwienie tkanek, zaburzenia mikrokrążenia, przerywając tym samym łańcuch zjawisk patologicznych w ognisku choroby. Jeśli masaż brzucha jest bolesny, oznacza to, że pacjent ma problemy z energetyką narządów, ich wzajemnym drenażem i równowagą oraz / lub – jak w przypadku omawianego schorzenia – również ze zrostami.

Terapia uroginekologiczna

Każdy ruch jednego narządu miednicy jest przenoszony na inne, a każdy ruch somatyczny lub kostny miednicy wpływa na ten dynamiczny związek. Należy podkreślić związek macicy, kości krzyżowej i spojenia łonowego, ponieważ dotyczy wielu złożonych ruchów układu moczowo-płciowego. Więzadło krzyżowo-maciczne jest jednym z najważniejszych elementów dla mechaniki macicy. Niektóre więzadła łącznotkankowe macicy zawierają w sobie włókna mięśni gładkich, więc są nie tylko pasywnymi powięziowymi podporami. Więzadło krzyżowo-maciczne zawiera receptory mięśni gładkich i hormonów, jest zatem zdolne do skurczu i może przechylić macicę w innym kierunku. W różnych dniach cyklu miesiączkowego, w zależności od poziomu hormonów, konsystencja, siła i zdolność do podparcia oraz kierowania ruchem macicy będą się różnić. Jest ona częstym miejscem implantacji endometrium. Z kolei ukrwienie żylne macicy nie jest bez znaczenia dla zastojów krwi, które według tradycyjnej medycyny chińskiej powodują endometriozę. Układ mięśniowo-szkieletowy również może przyczyniać się do bólu miednicy ze względu na swój związek z podparciem narządów miednicy i na wpływ, jaki wywiera na dynamikę płynów. Ponadto mięśnie dna miednicy mogą być napięte, przykurczone, spazmatyczne, powodując zespoły bólowe w obrębie miednicy, ale też w kręgosłupie lędźwiowo-krzyżowym, biodrach itd. Torsja, zrosty lub spazm jajowodu mogą również wpływać na zdolność komórki jajowej do przejścia przez jajowód i – co za tym idzie – na płodność kobiety. Piersi odgrywają bardzo dużą rolę w zaburzeniach drenażu limfatycznego narządów miednicy mniejszej. Według profesora Ogułowa piersi kobiety mają połączenia limfatyczne z narządami rodnymi. Piersi mogą nabrzmiewać, lecz nie boleć. Drenaż limfatyczny piersi jest ważnym aspektem terapii uroginekologicznej kobiet. Jest też najskuteczniejszą profilaktyką oraz terapią leczenia łagodnych zmian w piersiach.

Opracowanie manualne blizn oraz zrostów wewnątrzotrzewnowych, poprawa drenażu, ruchomości narządów wewnętrznych i ich wzajemnych korelacji oraz praca z pacjentką nad świadomością ciała, nauka technik relaksacji i rozluźnienia ciała w momencie bólu przynosi doskonałe i wymierne efekty.

Terapie alternatywne

Aspekt emocjonalny jest niezwykle istotny w prowadzeniu takich pacjentek. Poza metodami naturoterapeutycznymi czy tradycyjną medycyną chińską (akupunkturą, mikrosystemami akupunkturowymi (aku ucha i czaszki), moksybucją, masażem gua-sha, terapią bańkami ogniowymi) mamy również do dyspozycji nasze starosłowiańskie metody leczenia, np. hirudoterapię, która obecnie przeżywa swój wielki come back.

Kontakt:
KAROLINA OLSZEWSKA
PHYSIO HARMONY
Adres: ul. Meander 22 lok. U4, 02–791 Warszawa
E-mail: physioharmony.warsaw@gmail.com
Tel.: +48 690 920 800