Logopeda radzi – Właściwy oddech

Oddychanie a mówienie

W dzisiejszym artykule chciałabym zwrócić uwagę na to, jak ważny w procesie kształtowania mowy jest prawidłowy rozwój funkcji prymarnych. Do funkcji tych należy między innymi prawidłowe oddychanie, o którym dziś trochę opowiem.

Właściwy oddech
Prawidłowy oddech podczas snu oraz wszystkich tych sytuacji, kiedy nie mówimy, to taki, kiedy powietrze wdychamy i wydychamy nosem przy zamkniętych ustach. Natomiast w czasie mówienia powietrze wdychane jest głównie ustami, a wydychane ustami lub nosem, w zależności od wypowiadanych dźwięków. Prawidłowy oddech podczas wypowiedzi to rytmiczny, szybki wdech, wykonany bez podnoszenia ramion oraz powolny, długi wydech, podczas którego odbywa się wypowiedź.

Problemy z oddychaniem
Należy pamiętać, że zarówno w dzień jak i podczas snu dziecko powinno oddychać nosem. Taki tor oddechowy zapewni naszemu dziecku prawidłowa budowę aparatu artykulacyjnego.
Bagatelizowanie nawykowego oddychania dziecka przez usta, ma przykre konsekwencje, a do najczęstszych i najważniejszych należą:
• niedostateczne dotlenienie układu nerwowego: powoduje zaburzenia koncentracji uwagi, zwiększoną męczliwość, a tym samym trudności w nauce;
• krótka faza wdechowo-wydechowa: dziecko mówi szybko, często dobierając powietrze w czasie wypowiedzi, może to utrwalać niepłynność mowy;
• powstanie i utrwalanie wad wymowy: dzieci oddychające przez usta wyrabiają sobie nieprawidłowy sposobów połykania, co w efekcie powoduje pojawienie się i utrwalanie wady wymowy, ze względu na nieprawidłowe ułożenie języka. U dzieci tych często diagnozujemy międzyzębową realizację głosek;
• nawracające infekcje górnych dróg oddechowych: oddychanie przez usta sprzyja infekcjom tylnej ściany gardła oraz górnych dróg oddechowych;
• kształtowanie się wad postawy: skutkiem nieprawidłowego oddychania jest eliminacja udziału między innymi mięśni klatki piersiowej co może prowadzić to do hiperlordozy odcinka lędźwiowego i szyjnego;
• obniżenie napięcia mięśnia okrężnego warg, wiotkość mięśni policzkowych: wiotkość warg powoduje trudności ze sprawnym jedzeniem oraz prawidłową wymową;
• obniżone napięcie i wiotkość mięśni żwaczy, które odpowiadają za odruch żucia; dzieci oddychające przez usta szybko wykazują wyraźną niechęć do intensywnej pracy żuchwy przy żuciu, co powoduje utrwalanie nieprawidłowego przełykania, osłabioną pracę języka oraz ślinienie.

Nieprawidłowości możemy zauważyć już na bardzo wczesnym etapie rozwoju dzieci. Pamiętajmy, że dziecko samo nie wyrośnie z takiego sposobu oddychania, dlatego jeśli Twoje dziecko oddycha torem ustnym – zgłoś się do logopedy na konsultację. Wczesna interwencja przynosi szybkie efekty, nie pozwala utrwalać się nieprawidłowym nawykom i pozwala uniknąć wielu problemów opisanych powyżej.

Iwona Libich – dyplomowany logopeda, od blisko dziesięciu lat prowadzi gabinet logopedyczny „Gaduła” w Watford. Prywatnie szczęśliwa mama trójki dzieci.
iwona@polskilogopeda.co.uk
www.polskilogopeda.co.uk
Tel: 07508609703