Dietetyka – Testy nutrigenetyczne
Nowość: Testy nutrigenetyczne jako innowacyjne narzędzie diagnostyczne w gabinecie dietetyka klinicznego.
Zgodnie z nowymi doniesieniami w nauce o żywieniu przybyło wiele nowych dowodów na to, że warzywa i owoce powinny być podstawą zdrowego żywienia, dlatego też w dalszym ciągu umieszczane są one na pierwszym piętrze piramidy żywienia. Jednak czy zdrowa dieta to głównie warzywa na talerzu i respektowanie zaleceń, że mięso, podobnie jak tłuszcze, należy ograniczać? Bezdyskusyjne uznanie, że sól i cukier to biała śmierć?
Jest w tym sporo prawdy, ale nie do końca. Wieloletnia praktyka w zawodzie i wynikające z niej tysiące modyfikacji proporcji składników i wartości odżywczych to niepodważalny dowód na to, że każdy z nas jest inny. Potwierdza to również np. fakt, że pewnej grupie osób jedno z najzdrowszych warzyw na świecie (brokuł) może szkodzić. I nie zmienią tego właściwości zdrowotne brokułu – ochrona przed anemią, wrzodami żołądka, rakiem, korzystny wpływ na funkcjonowanie wzroku i regulacja poziomu cukru we krwi. Z kolei dla niektórych sól i cukier prosty mogą być mniej szkodliwe niż dla innych (niestety nawet jako mniej podatni na ich negatywne działanie nie możemy przesadzać z ilością, podobnie jak z alkoholem czy tłuszczami trans). Ze wsparciem przychodzą testy nutrigenetyczne, które w ostatnich latach coraz częściej są przez dietetyków wykorzystywane jako innowacyjne narzędzie diagnostyczne do układania spersonalizowanego jadłospisu.
Test genetyczny to nic innego jak rodzaj badania medycznego analizującego materiał genetyczny w celu odczytania zawartej w nim informacji. DNA jest nośnikiem dziedziczonej informacji genetycznej potrzebnej do rozwoju oraz funkcjonowania wszystkich organizmów. Struktura ponad 99% DNA jest taka sama u wszystkich ludzi, a zaledwie 1 % jest odpowiedzialny za wszystkie różnice między nami. Dotyczą one m.in. kwestii związanych z trawieniem, metabolizmem, występowaniem nietolerancji pokarmowych, behawioralnych zachowań związanych z przyjmowaniem pokarmu, ryzykiem niedoborów witamin i mikropierwiastków w organizmie. Na rynku są dostępne różne testy nutrigenetyczne. Czym się różnią? Przede wszystkim liczbą analizowanych SNP (single nucleotide polymorphism – polimorfizm pojedynczego nukleotydu), czyli zmianą w sekwencji DNA. SNP w sekwencji genu kodującego białko może wpływać na strukturę białka, które jest przez ten gen kodowane, co może prowadzić do utraty, zmniejszenia lub zwiększenia
funkcjonalności białka. Wyniki takich badań dostarczają bardzo cennych informacji na temat samopoczucia i zdrowia pacjenta, są cennymi wskazówkami dla specjalisty i pomagają określać odpowiednie działania terapeutyczne, a także stanowią dla pacjenta olbrzymią dawkę wiedzy o samym sobie.
Mający świadomość swoich predyspozycji genetycznych pacjent wraz ze wsparciem dietetyka jest w stanie uchronić się przed niektórymi chorobami dietozależnymi (jak np. cukrzyca typu drugiego, insulinooporność czy otyłość), skutecznie zredukować wagę, poprawić wyniki sportowe i polepszyć samopoczucie. Na rynku jest dostępnych kilka testów nutrigenetycznych, a obszary badań są bardzo szerokie. Na podstawie materiału genetycznego możemy zbadać m.in. metabolizm makro – i mikroskładników, ryzyko awitaminozy, nietolerancje pokarmowe, nadwrażliwość na niektóre produkty, predyspozycje do hipercholesterolemii i miażdżycy, wpływ aktywności fizycznej na redukcję masy ciała, poziom cholesterolu HDL, zdolność organizmu do detoksykacji. Jesteśmy w stanie ocenić skuteczność poszczególnych terapii dietetycznych związanych z redukcją wagi, predyspozycje do chorób dietozależnych, ryzyko wysokiego poziomu glukozy we krwi, panel hormonalny, panel prozapalny. Warto podkreślić, że badanie nutrigenetyczne wykonuje się tylko raz w życiu, bo przecież geny się w ciągu życia nie zmieniają.
Na pytanie „dla kogo testy nutrigenetyczne?” śmiało możemy odpowiedzieć, że dla wszystkich! Dla osób szukających rozwiązania swoich problemów żywieniowych, ale również dla tych, które dbają o swoje zdrowie i chcą się uchronić przed niekorzystnymi wariantami genetycznymi. Dużym powodzeniem cieszą się testy wykonywane u małych dzieci, by już od młodych lat działać prewencyjnie i z pełną świadomością rodzicielską dbać o zdrowie.
O autorce:
MGR MALWINA GUMIENNA-WICENCIAK
Dietetyczka kliniczna, specjalistka racjonalnego żywienia, instruktorka fitness i trenerka personalna, zdobywczyni tytułu „Dietetyk Roku 2018”. Była reprezentantka kadry narodowej w sztukach walki. Autorka wielu artykułów naukowych z dziedziny zdrowego stylu życia i racjonalnego żywienia dzieci, dorosłych, osób borykających się z problemami zdrowotnymi i sportowców. Były one publikowane w gazetach lokalnych, miesięcznikach, dodatkach zdrowie i uroda oraz kwartalnikach medycznych.
Email: dietetyk@premium-food.pl
Tel.: +48 507 150 744
