Jak leczyć zawroty głowy?
Chyba każdy z nas doświadczył kiedyś zawrotu głowy, czyli uczucia wirowania otaczającego go świata. Mogą one być bardziej lub mniej dokuczliwe oraz przybierać również inne postacie, takie jak uczucie kołysania się lub zapadania. Zawroty głowy mogą występować zarówno w pozycji spoczynkowej, jak i przy zmianie położenia ciała oraz mogą mieć różne podłoże. W skrajnym przypadku zawroty głowy mogą całkowicie wyłączyć chorego z życia codziennego, a także być objawem innych poważnych chorób. Wtedy należy szukać specjalisty, który nas prawidłowo zdiagnozuje oraz wybierze odpowiednie leczenie. Ważna jest prawidłowa diagnostyka przy użyciu profesjonalnego sprzętu i odpowiednie leczenie oraz znalezienie specjalisty. I tu zaczynają się schody…
Pacjenci zmagający się z tymi dolegliwościami zwykle rozpoczynają wędrówkę po lekarzach specjalistach – od laryngologa przez neurologa, fizjoterapeutę aż po okulistę, zwykle pozostając z wykluczającymi się diagnozami i bez rozwiązania problemu. Dzieje się tak, ponieważ zawroty głowy są problemem złożonym i interdyscyplinarnym, a klasyczne metody diagnostyczne, takie jak np. tomografia komputerowa, zwykle nie są wystarczające do postawienia prawidłowego rozpoznania, a jedynie wykluczają pewne choroby. Kluczowe jest w takim przypadku podjęcie specjalistycznej diagnostyki otoneurologicznej nakierowanej na identyfikację etiologii zaburzeń ze strony układu równowagi. Badania takie wymagają specjalistycznego sprzętu, takiego jak wideonystagmografia, platformy posturograficzne (dynamiczne, mobilne) czy specjalny obrotowy Fotel TRV do leczenia położeniowych zawrotów głowy BPPV.
Poprawne funkcjonowanie układu równowagi opiera się na współdziałaniu obwodowych narządów zmysłu, tj. błędnika, wzroku i propriorecepcji z ośrodkowym układem nerwowym. Z tego względu patologie układu równowagi dzielimy na obwodowe i ośrodkowe. Do pierwszych zaliczamy m.in. zaburzenia otolitowe BPPV, zapalenia nerwu, choroba Meniera czy nowotwory ucha środkowego. Do zaburzeń ośrodkowych zaliczamy z kolei min. udary, nowotwory mózgu, uszkodzenia pourazowe mózgu, choroby naczyniowe czy stwardnienie rozsiane.
W celu prawidłowego rozpoznania zawrotów głowy bardzo ważne jest poprawne przeprowadzenie pełnego badania otoneurologicznego i duże doświadczenie lekarza w leczeniu zawrotów głowy. Zaczyna się ono zawsze od przeprowadzenia dokładnego wywiadu z wykorzystaniem wypełnionego przez pacjenta kwestionariusza, następnie po przeprowadzeniu standardowego badania laryngologicznego z wykorzystaniem m.in. otoskopu i stroika, przechodzi się do wykonywania prób statycznych i dynamicznych oraz badania oczopląsu z wykorzystaniem specjalnych wideogogli. Na podstawie zabranych informacji lekarz decyduje o przeprowadzeniu odpowiednich prób instrumentalnych, takich jak badanie wideonystagmograficzne czy badanie z wykorzystaniem fotela obrotowego TRV.
Dopiero przeprowadzenie pełnego badania otoneurologicznego jest w stanie przybliżyć pacjenta do poprawnego rozpoznania wszystkich, często współwystępujących, przyczyn zawrotów głowy. Kolejnym ważnym aspektem postępowania z pacjentami z zawrotami głowy jest podjęcie odpowiednio nacelowanego i skutecznego leczenia. Jak pokazują badania, skuteczność leczenia farmakologicznego jest w tym przypadku niewielka i w zależności od etiologii problemu, najczęściej stosowaną na świecie i uznaną metodą jest leczenie manewrami i rehabilitacja przedsionkowa. Leczenie manewrami repozycyjnymi stosuje się u pacjentów z rozpoznanymi położeniowymi zawrotami głowy (BPPV), które według najnowszych opracowań stanowią nawet 85% wszystkich przypadków zawrotów głowy. Aby leczenie takie było w pełni skuteczne, wskazane jest wykorzystanie odpowiednich narzędzi, takich jak wideogogle oraz fotel TRV. Niestety zdecydowana większość placówek w Polsce nie dysponuje takim rozwiązaniami, które w międzyczasie zyskały wielką popularność na Zachodzie. Od pewnego czasu zaczynają się jednak pojawiać w Polsce ośrodki wyposażone w takie ozwiązania, co daje nadzieję na skuteczne leczenie pacjentów również naszym kraju. Podobnie wygląda sprawa z rehabilitacją przedsionkową, która np. we Francji rozwijana jest intensywnie od przeszło 40 lat.
Na szczęście wraz ze wzrostem świadomości społecznej i dostępności odpowiedniej terapii również w naszym kraju rośnie szansa na poprawę funkcjonowania pacjentów z tak częstymi i poważnymi dolegliwościami jak zawroty głowy i zaburzenia równowagi.
Edyta Hetman
Centrum medyczne Audical
Leczenie zawrotów głowy i chrapania
Warszawa, ul. Powązkowska 44
t: +48 606 400 465